HABITAT -TRANSMISJA -CZAS ZŁOŻONY

Producenci kontekstów w obliczu przemian

Marek Rogulus Rogulski. 2011

tekst ukazał się katalogu pt:Rogulus, wydanym w roku 2011 przez fundację TNS.

Tworzenie modeli i map ewolucji świadomości jest warunkiem koniecznym nie tylko dla dalszego rozwoju ale także dla prowadzenia reorganizacji w obszarze samego postmodernizmu. Bez takiej reorganizacji kulturę postmodernizmu może czekać regresja do etapów kultury ewolucyjnie wcześniejszych. Ten problem zyskuje na wyrazie zwłaszcza w obliczu wielowymiarowego Kryzysu światowego. Aby cokolwiek mogło być w ogóle zintegrowane - to wpierw tworzące tą całość elementy muszą zostać od siebie odróżnione. Wiąże się to w sposób nieuchronny z koniecznością przeprowadzenia jakiegoś rodzaju wartościowania. Jeśli chcemy re -interpretować i re-integrować kulturę postmodernizmu, to wpierw trzeba odróżnić jej elementy - składowe. Nie mogą to być 'składowe' o znaczeniu powierzchownym ale składowe o znaczeniu fundamentalnym.Propozycją nowego spojrzenia na rzeczywistość jest projekt pt. Poza Postmodernizm, realizowany przez fundację TNS od roku 2000 . Jest to projekt badawczy, stawiający pytania, o to - jaki mógłby być nowy, szerszy światopogląd? Projekt pt: Producenci kontekstów w obliczu przemian ma charakter uzupełniający i koncentruje się na badaniu uwarunkowań w zastanych realiach historycznych, społecznych i kulturowych.

Infiltron. Alicja Zebrowska i Jacej Lichoń. po prawej: Koło. Andrzej Awsiej i Joanna Kabala,

HABITAT

W sferze ideologicznej współczesne kulturowe korporacje w sposób niemal doskonały spełniają założenia postmodernizmu. Jednak w praktyce, słuszne postulaty 'pluralizmu i dostępności' kontrastują z realiami Rynku. Rzeczywistość Kultury i Sztuki jest deformowana. Odróżnić należy intelektualny potencjał 'potmodernistycznego myślenia" od praktycznych mechanizmów społecznych i politycznych przenikających kulturę. Realny rozkład wpływów i kapitału zaangażowanego w kształtowanie wyobraźni mas z góry determinuje to, jakie działania artystyczne zostaną uznane za ważne i wyjdą na plan pierwszy. W tych okolicznościach, natura dyskursu ma charakter pozorny - rola artystów sprowadza się do umiejętności 'wpisania się" w słuszne, z góry określone zadania społeczne. Przypisanie sobie roli "strażnika" postępowych idei przy równoczesnej kontroli rynku jest sprytnym wybiegiem estabilischmentu uniemożliwiającym prowadzenie autentycznej krytyki w obszarze sztuki i naruszenie 'status quo".

Józef Robakowski. Concerto on head. Witosąawł Czerwonka: Graal

W Polsce od około dekady zaczęliśmy silnie doświadczać wpływów takiego wzorca. Obserwujemy przy tym, że włączanie polskich artystów i instytucji w obieg światowej sztuki ma charakter przede wszystkim adaptacji dla zastanych realiów a nie wprowadzania innowacji. Trudno mówić o rozwoju gdy zasadnicze kierunki działań zostały już wcześniej określone. W takiej sytuacji niezwykle trudno o oryginalny wkład w kulturę światową jak i o budowanie nowej perspektywy; nowej filozofii sztuki. Możemy mówić jedynie o mniej lub bardziej udanej implantacji wzorów wypracowanych gdzie indziej i przenoszeniu gotowych odpowiedzi na grunt lokalny.

W każdej epoce rozwijano zgodne z jej duchem metody artystyczne.

Kiedyś było to wprowadzenie do sztuki zasad trójwymiarowej perspektywy a następnie "realizmu","poszukiwania nowości" i konceptualizacji. Od kilkudziesięciu lat dominującą zasadą w sztuce jest prowadzenie dyskursu, który akcentuje zasady demokracji, pluralizmu i równouprawnienia. Jednak traktowanie zasad poprawności politycznej jako kryterium wartościującego we współczesnej sztuce wydaje się być tak samo naiwne jak stosowanie pojęcia "drobnomieszczańskiej moralności" jako kryterium dla interpretacji zjawisk sztuki w XX w. Jakie moglibyśmy obecnie wypracować nowe kryteria postępu w Kulturze i Sztuce?

Gdzie - jeśli nie w obszarze sztuki - dokonać by można aktu Zniszczenia i Transformacji - aby odsłaniać nowe horyzonty świadomości? A następnie - być może - doświadczać Rezurekcji, dokonanej w świetle uzyskanej wiedzy.

Marek Rogulski: New Toatalizm_ Transformation of Self..

Niezbędne jest więc odróżnienie zadań i celów Kultury od zadań i celów Sztuki.

Zadania w obszarze Kultury koncentrują się na utrwalaniu zdobyczy cywilizacyjnych i na ich promocji w przestrzeni publicznej. Projekty kulturowe są w swej istocie sposobem na ´zaprzeczanie śmierci´ w wymiarze zbiorowym - ich rolą jest kultywowanie Pamięci i Historii w procesie instytucjonalizacji. Mogą to być np.: inicjatywy muzealne jak i tworzenie przestrzeni dla debaty publicznej.   Poszukiwania prowadzone w obszarze Sztuki są czymś dokładnie przeciwnym - polegają na nieustannym obdzieraniu się z iluzji trwałości, są zaprzeczaniem wypracowanych standardów działania, są obnażaniem ich słabości i poszukiwaniem kontrpropozycji. Sztuka wreszcie, to potencjalny obszar dla przeprowadzenia zmian w wewnętrznej naturze człowieka. Bez takich zmian wszelkie ¨rewolucje¨ społeczne i polityczne pozostaną sloganem.

Filip Tomaszewski Zambari. Spectrum.

TRANSMISJA

Od procesów przemiany materii, wysiłku fizycznego, aktu seksualnego, emocji aż po procesy umysłowe i odmienne stany świadomości. W czasie każdej z tych aktywności skaczemy po szerokim spectrum możliwości dostępnych ludzkiej świadomości i poznaniu. Czy te różnorodne stany świadomości tworzą jakiś większy obraz - czy możemy stworzyć mapę rozwoju świadomości i środowiska w jakim funkcjonujemy?

Czy czeka nas dalsza ewolucja ? - już nie tylko w obszarze fizycznym, nie tylko w zakresie zdolności intelektualnych ale prowadzona w polu świadomości, jako takiej. Jak takie założenia mogą wpłynąć na przyszłe środowisko kulturowe, technologiczne i społeczne? Jakich przeobrażeń, zarówno w społecznych obszarach jak i w wewnętrznej naturze człowieka, taki proces rozwoju może wymagać?

Katarzyna Józefowicz. Bez tytułu.

Krytyczne, dyskursywne myślenie korespondujące z duchem postmodernizmu dopiero wrasta w strukturę społeczną. To jednak nie zwalnia nas od poszukiwania rozwiązań o charakterze futurologicznym. Czy kolejnym etapem może być społeczeństwo 'Wizji -logiki' łączące techniki empatii i intuicji z myślą naukową i technologiami? Jeśli tak, to konieczne będzie stworzenie szerszej i bardziej wnikliwej mapy rozwoju świadomości.

Krzysztof Polkowski. Transsubstantatio.

CZAS ZŁOŻONY

 "Jeśli ty i ja poruszamy się względem siebie, to zdarzenie, o którym sadzę, że przynależy jeszcze do nieokreślonej przyszłości, dla ciebie może już być elementem przeszłości. Narzuca się wobec tego wniosek, że ustalona jest nie tylko przeszłość ale i przyszłość. Dlatego też fizycy wolą rozważać czas jako całość - swoistą panoramę, na której widnieją wszystkie zdarzenia, zarówno te, które już zaszły, jak i te, które mają dopiero nastąpić./.../ "Przeszłość" i "przyszłość" są prawomocnymi określeniami kierunków czasowych, podobnie jak "w górę" czy "w dół" opisują pewne kierunki przestrzenne. Nadawanie jednak "przeszłości" czy "przyszłości" sensu absolutnego jest równie jałowe, jak mówienie, że kierunki "w górę" i "w dół" zawsze określają to samo./.../ *

*Paul Davies. Świat Nauki. Listopad 2002. Wydawnictwo WSiP S.A.

W wystawie wzięli udział: Andzrezj Awsiej i Joanna Kabala, Michał Brzeziński, Witosław Czerwonka, Carmen Feliu, Katarzyna Józefowicz, Jacek Lichoń i Alicja Żebrowska, OBWP, Krzysztof Polkowski, Józef Robakowski, Marek Rogulski, Filip Zambari Tomaszewski oraz Zdzisław Piernik, Iwona Jędruch i Rogulus X Szwelas und Gos.

wystawę dofinansowano z budżemu UM Gdańsk. Mecenta Miasta Gdańsk, zrealizowano we wspólpracy i kooperacją z ESK Gdańsk 2016, Centrum WRO, Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie, Uniwersytetem Toruńskim, oraz Zachętą Lublin.